Kenan Evren Hayatı
Kenan Evren asker , devlet adamı, Türkiye Cumhuriyeti’nin 7. Cumhurbaşkanıdır. (Alaşehir 1917)
1936′da Maltepe Askeri
Lisesi’ni bitirdi. Aynı yıl girdiği Kara Harp Okulu’ndan 1938′de topçu
asteğmen olarak çıktı, 1939′da teğmen rütbesini aldı. Kara Harp
Akademisi’ni 1949′da bitirerek kurmay yüzbaşı oldu. Bir süre
Genelkurmay Başkanlığı Eğitim Şubesi ve başka birimlerde çalıştıktan
sonra 1958-1959′ da Kore Tugayı Kurmay Başkanlığı’na atandı. Yurda
döndükten sonra orduda değişik birlik ve
kurumlarda görev aldı. 1964′te tuğgeneralliğe yükseldi ve Kara
Kuvvetleri Komutanlığı, Okullar Daire Başkanlığı’na getirildi. 1967′de
tümgeneral olarak tümen komutanlığı ve 2. Ordu Kurmay Başkanlığı yaptı.
1970′te korgeneralliğe, 1974′te orgeneralliğe yükseldi. Kara Kuvvetleri
Kurmay Başkanlığı (1974), ardından Genelkurmay İkinci Başkanlığı yaptı
(1975). 1976′da Ege Ordusu Komutanlığına, 1977′de Kara Kuvvetleri
Komutanlığı’na atandı. Genelkurmay Başkanı Semih Sancar’ın yaş haddi
nedeniyle emekliye ayrılmasıyla 6 Mart 1978′de Genelkurmay Başkanı oldu.
1979′un son günlerinde Cumhurbaşkanı
Fahri Korutürk’e anarşi ve öteki tehlikelere karşı tüm anayasal
kuruluşların birleşmesini içeren bir uyarı mektubunu kuvvet
komutanlarıyla birlikte verdi. Fahri Korutürk’ün görev süresinin dolmasından (6 Nisan 1980) sonra cumhurbaşkanlığı seçiminin uzaması üzerine Brüksel’de NATO toplantısında
kaygısını dile getirdi (15 Mayıs 1980). Cumhurbaşkanı seçiminin
uzaması, anarşinin had safhaya ulaşması, meclisin çalışamaz duruma
gelmesi üzerine 12 Eylül 1980 gecesi emir komuta zinciri içinde Kara,
Deniz, Hava ve Jandarma komutanlıklarından oluşan Milli Güvenlik
Konseyi (MGK) aracılığıyla ordunun yönetime el koyduğunu, tüm yurtta
sıkıyönetim ilan edildiğini Genelkurmay Başkanlığı’nın yanı sıra Milli
Güvenlik Konseyi Başkanlığı ile Devlet Başkanlığı’nı üstlendiğini
duyurdu.
Demokrasiyi sağlam temellere oturtmak
için Anayasa, Seçim ve Siyasal Partiler Yasası’nın değiştirileceğini
açıkladı. Hükümeti kurma görevini 30 Ağustos 1980′de emekli olan Deniz
Kuvvetleri eski Komutanı Bülent Ulusu’ya verdi (20 Eylül 1980). 28
Eylül’de MGK olarak yasama görevini üstlenerek bir yandan anarşiyi
önleme öte yandan yeni oluşum için gerekli değişiklikleri başlattı. Bu
arada MGK’nın öteki üyeleriyle birlikte yurt gezileri düzenledi ve
yapmak istediklerini halka anlattı. Çalışmaları, durdurulmuş olan
siyasal partiler, 23 Ekim 1981′de Danışma Meclisi oluşturulunca
kapatıldı (16 Ekim 1981). Danışma Meclisi’nin hazırladığı Anayasa, 7
Kasım 1982′de Kenan Evren’in cumhurbaşkanlığı ile birlikte halkoyuna
sunuldu. Anayasa’nın % 92 kabul oyu almasıyla Kenan Evren Türkiye
Cumhuriyeti’nin yedinci cumhurbaşkanı seçildi.
Mayıs 1983′te yeni siyasal partilerin
kurulmasını, kadrolarını onaylamak koşuluyla benimsedi. 1 Temmuz
1983′te Genelkurmay Başkanlığı’nı Kara Kuvvetleri Komutanı Nurettin
Ersin’e bıraktı. 6 Kasım 1983′ te yapılan genel seçimlerde çoğunluğu
kazanan Anavatan Partisi (ANAP) Genel Başkanı Turgut Özal’a hükümeti
kurma görevini verdi. Hükümetle uyumlu çalışarak demokrasiye geçiş
döneminde etkili rol oynadı. Ocak 1984′te Fas’ta yapılan 4. İslam Zirve
Konferansı’na katılarak konferansa Türkiye’nin verdiği önemi gösterdi
ve İslam ülkeleri çerçevesinde kurulan Ekonomi Konseyi’nin başkanlığına
getirildi.
Kenan Evren Devlet Başkanlığı’nı
yürüttüğü dönemde içte halkla bütünleşmeyi amaçlayan iç geziler
yaparken, dışta özellikle Ortadoğu (Kuveyt, Suudi Arabistan, Tunus,
Mısır, Ürdün) ve Uzakdoğu (Çin, Pakistan, Bangladeş, Kore, Endonezya),
ABD’yi ziyaret ederek bu ülkelerle Türkiye arasında kültürel ve
ekonomik ilişkilerin gelişmesine katkıda bulundu. 6 Kasım 1989′da görev
süresi dolduktan sonra Marmaris’e yerleşti. Anılarını yazdı: Kenan
Evrenin Anıları (4 cilt, 1990-1992).
Özellikle Cumhurbaşkanlığı döneminde
halk tarafından çok sevilen Kenan Evren toplum bir kısmınca kahraman
olarak nitelendirilirken toplumun bir kısmının da darbe yaptığı
gerekçesi ile nefretini kazanmış eski bir siyaset adamı ve askerdir.
Kenan Evren 2010 yılında yapılan
Anayasa değişikliği sonrasında 1980 darbesinde ülkeye zarar vermek suçu
sebebi ile yargılanmaya başlamış ve halen yargılanma dönem devam
etmektedir. Sağlık problemleri sebebi ile şu anda GATA’da bulunmaktadır.
kenan evren , kenan evren hayatı ,kenan evren kişiliği
0 yorum:
Yorum Gönder